Δευτέρα 25 Απριλίου 2011

Το βουνό των ιχθυολόγων και τα άλλα υποθαλάσσια βουνά.

Όπως κάθε επαγγελματική ομάδα έτσι και αυτή των ιχθυολόγων έχει το δικό της βουνό. Το δικό μας ανήκει στην κατηγόρία των seamount δηλαδή των υποθαλάσσιων βουνών. Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για της μεγάλες ανύψωσης του πυθμένα της θάλασσας που προέρχονται συνήθως από ηφαιστειακή δραστηριότητα. Το βουνό των ιχθυολόγων βρίσκετε αρκετά μακριά από εδώ ανατολικά της Ν.Αμερικής. Αρκετά κοντύτερα σε μας βρίσκετε το Eratosthenes seamount περίπου 100 χιλιόμετρα νότια της Κύπρου. Θα πρέπει να περιμένουμε αρκετά χρόνια τεχνολογικής προόδου της κατάδυσης για να πάμε εκεί αφού η κορυφή του βρίσκετε 690 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το ύψος του είναι περίπου 2000 μέτρα.

Αρκετές πληροφορίες μεταξύ των οποίων και αναλυτικά στοιχεία από δειγματοληψίες ψαριών σε αυτά τα βουνά μπορείτε να βρείτε στην διεύθυνση http://seamounts.sdsc.edu/# και ένα άλλο πρόγραμμα καταγραφής και παρακολούθησης τους στην http://www.seamounteef.org/

Πέμπτη 21 Απριλίου 2011

Η σπηλιά των κοραλλιών


Στο λινκ θα βρείτε την δημοσίευση που είχε γίνει στην εφημερίδα «Τα Νέα» και αναφερόταν στην διδακτορική εργασία του Βασίλη του Γεροβασιλείου . Παθιασμένος δύτης και φυσιοδίφης ο Βασίλης εκπονεί την εργασία του χρησιμοποιώντας συσκευές SCUBA για να καταγράφει τα σπήλαια του Β. Αιγαίου. Μέσα από την δουλεία του αναδεικνύει των ρόλο της κατάδυσης στην σύγχρονη επιστήμη και έρευνα. Υπήρξε μέλος της ομάδας μας και απόφοιτος του Επιστημών της θάλασσας και συνεχίζει να βρίσκετε κοντά μας προσφέροντας βοήθεια στις ανάγκες της ομάδας και των μελών της.Η ομάδα έχει υποστηρίξει και αυτή το έργο του Βασίλη με την χορηγία εξοπλισμού κατάδυσης. Συγχαρητήρια Βασίλη για την πανέμορφη δουλειά. TA NEA On-line - Η σπηλιά των κοραλλιών

Κυριακή 17 Απριλίου 2011

Τα ερωτήματα του ποιητή #1


Οι στοίχοι από τον Λύχνο του Αλαδινού δημιουργούν ένα ερώτημα. Μπορεί να βρεθεί στεριά στου πελάγου τα ανοικτά? Ο καπετάνιος της τράτας Ísleifur II γνώριζε αρκετά καλά την θάλασσα του αρχιπελάγους Vestmanneyjar που βρίσκετε Νότια της Ισλανδίας. Όπως και σε όλους τους Ισλανδούς ψαράδες η περιοχή μπορεί να είναι επικίνδυνη λόγο των δυνατών ανέμων αλλά την δεκαετία του 60 όλα τα νησιά και οι ύφαλοι ήταν από καιρό γνωστά. Τα ξημερώματα της 15 Νοεμβρίου του 1963 (07:15 ώρα Greenwich) όμως ο καπετάνιος πρόσεξε καπνούς να αναδύονται Νοτιοδυτικά από το σκάφος του. Συναγερμός σήμανε στο σκάφος αφού κατ’ευθείαν σκέφθηκαν ότι κάποιο σκάφος φλέγετε και ξεκίνησαν τις διαδικασίες διάσωσης. Σκάφος σε κίνδυνο όμως δεν υπήρχε άντα αυτού ένα σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο εξελισσόταν μπροστά στα έκπληκτα μάτια τους. Ένα νησί αναδυόταν από τα 130 μέτρα βάθους που υπήρχαν πρότινος στην περιοχή. Όταν έφτασαν εκεί βίαιες εκρήξεις παρήγαγαν καπνό και στάχτη. Ήταν η Νήσος Surtsey αυτό το εκπληκτικό φαινόμενο που κοίταζαν άφωνοι. Πήρε το όνομα της από τον γίγαντα Surtr ένα άγριο πνεύμα της φύσης που ταλαιπωρούσε τους θεούς της Σκανδιναβικής μυθολογίας. Το φαινόμενο συνεχίσθηκε μέχρι το 1967 όπου πλέον το νησί είχε πάρει της σημερινές του διαστάσεις δηλαδή μέγιστο υψόμετρο 45 μέτρα και Επιφάνια 2,7 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Γονείς του νησιού ήταν τα υποθαλάσσια ηφαίστεια της περιοχής που αποτελούν κομμάτι του Mid-Atlantic Ridge (MAR). Πέρα από τους γεωλόγους τους σεισμολόγους το νησί προσέλκυσε το ενδιαφέρων βιολόγων και οικολόγων αφού μας έδωσε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε και να μελετήσουμε την δημιουργία ενός οικοσυστήματος. Από τους θαλάσσιους οργανισμούς αυτοί που το κατοίκισαν με μεγαλύτερη επιτυχία ήταν οι φώκιες, οι αστερίες, οι αχινοί και οι πεταλίδες. Φυσικά οι Όρκες δεν χάσαν την ευκαιρία να το κάνουν ένα καινούργιο σημείο για να κυνηγάνε της φώκιες. Πάντως ότι εντυπωσιακό και να βρήκαν οι επιστήμονες που πήγαν εκεί μετά την νύχτα από 14 προς 15 Νοεμβρίου του 1963 , όταν δηλαδή το φαινόμενο ακούμπισε την επιφάνεια της θάλασσας, όλοι τους πρέπει να ζήλεψαν το πλήρωμα του Ísleifur II για την μοναδική τύχη που είχε. Να ανακαλύψει πως μπορεί να βρεθεί στεριά στου πέλαγο τα ανοιχτά.

Δευτέρα 11 Απριλίου 2011

Το ρεύμα του κόλπου και η πηγή της νεότητας.

38 μέρες έχουν απέμειναν μέχρι την στιγμή που θα απολαύσουμε τους αγαπημένους μας πειρατές να ψάχνουν το θρυλικό fountain of youth δηλαδή την πηγή της νεότητας. Πηγή = νερό και ψάχνω = εξερεύνηση άρα μας αφορά το θέμα. Η αλήθεια είναι πως θα μπορούσαμε και ‘μεις να κυνηγήσουμε των Jack Sparrow σαν άλλοι Hector Barbossa στο κυνήγι της αιώνιας νεότητας αφού ένας χάρτης ίδιος με αυτόν που πετσοκόβουν στο τέλος του At World's End βρίσκετε στο γραφείο του τύπου που μας δίνει τις καμπίνες όταν ταξιδεύουμε με το F/B Πηνελόπη που κάνει την γραμμή Σάμο-Χίο-Μυτιλήνη-Λήμνο-Θεσσαλονίκη. Τέσπα μάλλον αργήσαμε αφού κάποιοι σημαντικοί ωκεανογράφοι προηγήθηκαν ακόμα και του ίδιου του Jack. Οι πρώτοι που φαίνεται να ψάξαν για το καρέ του άσσου στο παιχνίδι της ζωής ήταν φυσικά τα πατριωτάκια μας ο Ηρόδοτος και Μεγαλέξανδρος αλλά για αυτούς δεν θα πούμε τώρα.

Ο χάρτης του Gulf stream που έφτιαξε ο B.Franklin

Αυτός που παρουσιάζει το έντονο ενδιαφέρων είναι ο Juan Ponce de León ένας Ισπανός δηλαδή που έζησε κάπου στα 1500. Πήγε στην Καραϊβική στο δεύτερο ταξίδι του Κολόμβου (επίσης πατριωτάκι κατά πολλούς) σαν εθελοντής. Εκεί έκανε διάφορα. Ανακάλυψε την Φλόριντα όταν έψαχνε για κάτι νησάκια. Έγινε κυβερνήτης του Πουέρτο Ρίκο και είναι πιθανότατα ο πρώτος άνθρωπος ο οποίος αναγνώρισε την ύπαρξη του Gulf’s stream τοποθετώντας το όνομα του στην ιστορία της ωκεανογραφίας. Μετά από λίγους αιώνες ο διάσημος εθνοπατέρας των Αμερικάνων Benjamin Franklin υπήρξε ο πρώτος που μελέτησε επιστημονικά το Ρεύμα του κόλπου. Τώρα αν o Juan βρήκε την πηγή η όχι είναι αμφιλεγόμενο. Αρκετοί λένε ότι όχι μόνο την βρήκε αλλά και ήπιε από το νερό της και ξανάγινε νέος και δυνατός αυτός και το πλήρωμα του. Από την άλλη δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ύπαρξη του Gulf stream είναι ένας βασικός λόγος που στην γηραιά ήπειρο αναπτύξαμε πολιτισμούς και καταφέραμε να ζούμε τόσα πολλά χρόνια. Αν δεν υπήρχε το ρεύμα του κόλπου είναι πολύ πιθανών αρκετά μέρη της Ευρώπης να κατοικούνταν από τύπους που μοιάζουν με Εσκιμώους. Αρκεί να σκεφτούμε ότι η Μυτιλήνη και η αρκετά πιο κρύα Ουάσινγκτον βρίσκονται στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος και όταν εμείς εδώ κάνουμε μπάνια αυτοί φοράνε ακόμα τα μπουφάν τους. Έτσι δεν θα ήταν τελείως παράλογο να πούμε ότι ή πηγή της νεότητας είναι το ρεύμα του κόλπου και να γίνουμε εμείς οι πρώτοι που την ανακαλύψαμε. Αν πάλι δεν με πιστεύετε τον δρόμο σας τον είπα Πηνελόπη=χάρτης και σε 38 μέρες ίσως προλαβαίνετε να βρείτε εσείς πρώτοι τριτωνόπουλα την πηγή της αιώνιας νεότητας. Το σίγουρο πάντως είναι πως το ρεύμα του κόλπου είναι ένας από τους βασικότερους ρυθμιστικούς παράγοντες του παγκόσμιου κλίματος και αν τα καταφέρουμε και το αποσυντονίσουμε τότε μια πηγή νεότητας θα έχει καταστραφεί.

Ο Jack ψάχνει για πλήρωμα!

Τετάρτη 6 Απριλίου 2011

Aristotle's lagoon

Μεγάλο κομμάτι από της καταγραφές και παρατήρησης που έκανε ο Αριστοτέλης στην αρχαιότητα πραγματοποιήθηκε στον υδροβιότοπο της Καλλονής. Το BBC με συντροφιά μερικούς από τους καθηγητές του Πανεπιστημίου μας ακολούθησε τα χνάρια!!!

κάντε κλικ για το δευτερό κομμάτι , το τρίτο κομμάτι και το τέταρτο κομμάτι.